W ramach realizacji projektu w latach 2023-2024 roku założono i przeprowadzono eksperymenty polowe z soją, grochem siewnym i bobikiem. Preparat czynników Nod (nośnik informacji między bakteriami symbiotycznymi i rośliną gospodarzem) stosowano w formie zaprawy nasiennej i dolistnie w formie oprysku roślin. Przed założeniem doświadczeń wykonano analizę chemiczną gleby oraz określono liczebność rizobiów z wszystkich pól doświadczalnych. Natomiast w okresie wegetacji prowadzono szczegółowe obserwacje wzrostu i rozwoju roślin oraz wykonano wiele pomiarów z zastosowaniem specjalistycznej aparatury naukowo-badawczej, w tym m.in. określono: intensywność fotosyntezy, wartość wskaźnika zieloności liścia (SPAD), dynamikę przyrostu masy, liczebność i masę brodawek korzeniowych oraz wielu parametrów systemu korzeniowego. W okresie kwitnienia określono plon poszczególnych organów roślin, a w okresie dojrzałości pełnej również plon nasion i cechy jego struktury. Po zbiorze wykonano analizę składu chemicznego gleby i nasion oraz określono liczebność bakterii symbiotycznych w glebie. Stwierdzono różnorodny wpływ zastosowanego preparatu na przebieg wzrostu i rozwoju roślin strączkowych. Wielkość uzyskiwanych efektów zależała w znacznym stopniu od gatunku rośliny strączkowej oraz warunków klimatyczno-glebowych w miejscu uprawy. Duże znaczenie miała także liczebność bakterii symbiotycznych (autochtonów) w glebie. Stosownie preparatu Nod przy małej liczebności tych bakterii było mniej efektywne, a w warunkach ich braku efekt związany z polepszeniem plonowania wynikał głównie z korzystnego wpływu ww. preparatu na rozwój systemu korzeniowego. Warunki pogodowe w 2023 i 2024 roku nie sprzyjały uprawie roślin strączkowych, ze względu na długie okresy suszy spowodowane małą ilością i nierównomiernym w czasie rozkładem opadów. Spowodowało to zahamowanie wzrostu roślin, zmniejszenie dynamiki przyrostu masy (ograniczenie intensywności procesu fotosyntezy), w tym słabsze wiązanie azotu atmosferycznego, głównie w uprawie soi, która była uprawiana wcześniej na stosunkowo małym obszarze kraju. Konsekwencją tego jest mała liczebność lub zupełny brak w glebie autochtonów, bakterii symbiotycznych specyficznych dla tego gatunku. Ponadto zastosowane w tych warunkach pogodowych, szczepionki bakteryjne (w formie zaprawy nasiennej) okazały się mało skuteczne, zwłaszcza w uprawie soi, czego efektem było często bardzo słabe wiązanie azotu atmosferycznego. Uzyskane plony nasion były na ogół znacznie mniejsze od przewidywanych na etapie zakładania eksperymentów polowych. Długie okresy suszy występujące po siewie nasion (zwłaszcza soi) spowodowały znaczne zachwaszczenie plantacji, co wynikało z ograniczonego działania herbicydów doglebowych. Natomiast niedobór opadów występujący w późniejszych okresach wzrostu i rozwoju roślin okazał się bardzo niekorzystny zwłaszcza na glebach słabszych i w uprawie bobiku, gatunku szczególnie wrażliwego na suszę występującą w okresie kwitnienia i zawiązywania strąków. Również zbyt wysoka temperatura w okresie kwitnienia i zawiązywania strąków miała niekorzystny wpływ na plonowanie roślin strączkowych. W efekcie poziom plonowania grochu siewnego, bobiku i soi był znacznie niższy od uzyskiwanego w latach z korzystnym przebiegiem pogody.
W ramach realizacji projektu w 2023 roku założono i przeprowadzono eksperymenty polowe z soją, grochem siewnym i bobikiem (I rok badań). Preparat czynników Nod stosowano w formie zaprawy nasiennej i dolistnie w formie oprysku roślin. Przed założeniem doświadczeń wykonano analizę gleby z wszystkich pól doświadczalnych. Natomiast w okresie wegetacji prowadzono szczegółowe obserwacje wzrostu i rozwoju roślin oraz wykonano wiele pomiarów z zastosowaniem specjalistycznej aparatury naukowo-badawczej, w tym m.in. intensywności fotosyntezy, wskaźnika zieloności liścia (SPAD), dynamiki przyrostu masy, liczebności i masy brodawek korzeniowych, różnych parametrów systemu korzeniowego. W wybranych fazach wzrostu i rozwoju roślin określono plon poszczególnych organów roślin, a w okresie dojrzałości pełnej plon nasion i cechy jego struktury. Stwierdzono różnorodny wpływ zastosowanego preparatu na przebieg wzrostu i rozwoju roślin strączkowych. Wielkość uzyskiwanych efektów zależała w największym stopniu od gatunku rośliny strączkowej oraz warunków klimatyczno-glebowych w miejscu uprawy. Duże znaczenie miała także liczebność bakterii symbiotycznych (autochtonów) w glebie. Stosownie preparatu Nod przy małej liczebności tych bakterii było mniej efektywne, a w warunkach ich braku efekt związany z polepszeniem plonowania wynikał głównie z korzystnego wpływu ww. preparatu na rozwój systemu korzeniowego. Warunki pogodowe w 2023 roku nie sprzyjały uprawie roślin strączkowych, ze względu na długie okresy suszy spowodowane małą ilością i nierównomiernym rozłożeniem w czasie opadów. Spowodowało to słabsze wiązanie azotu atmosferycznego, głównie w uprawie soi, która była uprawiana wcześniej na stosunkowo małym obszarze kraju. Konsekwencją tego jest mała liczebność lub zupełny brak w glebie bakterii symbiotycznych specyficznych dla tego gatunku. Ponadto zastosowane w tych warunkach pogodowych, szczepionki bakteryjne (w formie zaprawy nasiennej) okazały się mało skuteczne, czego efektem było słabe wiązanie azotu atmosferycznego. Uzyskane plony nasion były na ogół znacznie mniejsze od przewidywanych na etapie zakładania eksperymentów polowych. Niedobór opadów okazał się bardzo niekorzystny zwłaszcza w uprawie bobiku, gatunku szczególnie wrażliwego na suszę występującą w okresie kwitnienia i zawiązywania strąków. Pomimo tego, że możliwości plonotwórcze tego gatunku są największe spośród uprawianych w Polsce, to w warunkach przeprowadzonych doświadczeń znacznie lepiej plonował groch siewny, a niekiedy także soja. Badania będą kontynuowane w 2024 roku.